Email this article 
Hide
Show all
Why Do Some Pay More? Determinants of Municipal Property Tax Rates in Poland
Abstract
Theoretical background: Due to its fiscal efficiency and the relatively broad tax authority granted to municipal authorities, property tax is an important source of own revenue for municipalities in Poland. The literature considers this tax both in terms of its function and as a tool of local tax policy. The freedom to set municipal rates within statutory limits makes it an important instrument for influencing local economic conditions. The literature has identified factors influencing the variation in tax rates in previous years. In the article, the determinants of rate variation are analyzed in such terms as geographical location, regional development, subject of taxation and the crisis sparked by the COVID-19 pandemic. The article is part of this line of analysis, attempting to identify the factors influencing local tax decisions in the years 2018–2025.
Purpose of the article: The authors aim to identify the factors influencing the diversity of municipal tax policy in the area of property tax in the years 2018–2025.
Research method: The literature on the subject was reviewed critically. The study took into account such determinants of rates as the municipality’s location in the province (voivodeship), the type of taxable object, economic conditions, and the wealth of the province. The empirical study covered all municipalities in Poland. The source data were obtained from municipal Rb-PDP budget reports aggregated in the Ministry of Finance’s SP-1 database for the years 2018–2025.
Main findings: It was confirmed that legal, geographical, historical and economic factors influence municipal tax policy. Currently, there is still a variation in municipal tax policy according to geographical criteria, i.e. across provinces. At the same time, the lowest tax rates were observed in provinces located in the former Russian and Austrian partitions, whereas the highest rates were identified in the areas of the former Prussian partition. We can thus speak of a historically established shape of municipal policy regarding property taxation. In addition, it has been found that the level of tax rates on residential buildings is determined by the wealth of the province, measured by the region’s GDP. In some provinces, the level of property tax rates on flats also correlates with the level of wealth of the inhabitants. A moderate correlation was also observed between the inflation rate used to prepare the draft state budget and the level of tax rates on selected taxable items.
Keywords
Full Text:
PDFReferences
Act of 12 January 1991 on Local Taxes and Fees. Journal of Laws of 2025, item 707 as amended / Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 o podatkach i opłatach lokalnych. Dz.U. z 2025 r., poz. 707 z późn. zm.
Act of 29 August 1997 – Tax Ordinance. Journal of Laws of 2024, item 111 as amended / Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 – Ordynacja podatkowa. Dz.U. z 2024 r., poz. 111 z późn. zm.
Act of 2 March 2020 on special solutions related to the prevention, counteracting and combating of
COVID-19, other infectious diseases and crisis situations caused by them. Journal of Laws of 2025,
item 764 as amended / Ustawa z dnia 2 marca 2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Dz.U. z 2025 r., poz. 764 z późn. zm.
Adamczyk, A., & Dawidowicz, D. (2025). Determinanty wpływów z tytułu podatku od nieruchomości.
Optimum. Economic Studies, 1(119), 34–50. https://doi.org/10.15290/oes.2025.01.119.02
Andrzejak, M. (2024). Polityka podatkowa gmin w zakresie podatku od nieruchomości dla działalności
gospodarczych w latach 2018-2024. Zeszyty Naukowe Akademii Górnośląskiej, 12(24), 33–43. https://
doi.org/10.53259/2024.12.03
Announcement of the Minister of Finance of 25 July 2024 on the upper limits of local tax and fee rates for 2025. Official Gazette of 2025, item 716 / Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 25 lipca 2024 w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2025. MP 2025,
poz. 716.
Banaszewska, M., Malinowska-Misiąg, E., Bernardelli, M., Małecka-Ziembińska, E., Felis, P., Walasik, A., & Kluzek, M. (2025). Tax expenditures w podatkach od nieruchomości jako instrument lokalnej polityki podatkowej w odpowiedzi na zmiany w opodatkowaniu dochodów osobistych. Optimum. Economic Studies, 119(1), 8–33. https://doi.org/10.15290/oes.2025.01.119.01
Bernardelli, M., & Felis, P. (2023). Potrzeba i możliwe kierunki zmian w podatku od nieruchomości w Polsce. Koncepcje dla miasta stołecznego Warszawy. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 191, 69–84. https://doi.org/10.33119/SIP.2023.191.5
Borodo, A. (1998). Kompetencje organów gminy w zakresie podatku od nieruchomości. Roczniki Nauk
Prawnych, 8, 225–234.
Budner-Iwanicka, L., & Legutko, M. (2021). Ubytek wybranych dochodów w jednostkach samorządu terytorialnego województwa małopolskiego i pomorskiego w wyniku epidemii COVID-19. In M. Wasilewski & A. Wasilewska (Eds.), Wyzwania współczesnych czasów (pp. 5–15). Wydawnictwo SGGW.
Budzeń, D., & Głębski, A. (2021). Samodzielność dochodowa jako determinanta zdolności kredytowej jednostki samorządu terytorialnego. Studia BAS, (4), 85–105. https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.37
Capital Strategy & International Property Tax Institute. (2014). Propozycja zmiany zasad kształtowania stawek podatku od nieruchomości gruntowych w Polsce. Raport dla Związku Miast Polskich i Unii Metropolii Polskich. Retrieved August 18, 2025, from https://www.miasta.pl/uploads/ document/content_file/418/Raport_wste_ny_wersja_ko_ncowa.pdf
Denek, E. (2005). Podatki w gospodarce samorządu terytorialnego w warunkach integracji europejskiej. In B. Pietrzak (Ed.), Finanse (pp. 261–268). Oficyna Wydawnicza SGH.
Dziuba, J. (2016). Zróżnicowanie fiskalnych skutków polityki podatkowej jednostek samorządu terytorialnego. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia, 50(1), 351–360. http://doi.org/10.17951/h.2016.50.1.351
Etel, L. (2004). Uchwały podatkowe samorządu terytorialnego. Temida2.
Famulska, T., & Szymczak, M. (2022). Pro-ecological preferences in real estate tax on the example of
municipal communes of the Silesian Voivodeship. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska,
Sectio H–Oeconomia, 56(3), 19–35. https://doi.org/10.17951/h.2022.56.3.19-35
Famulska, T., Dziemianowicz, R., Biernacki, K., & Rogowska-Rajda, B. (2019). Wydajność fiskalna podatkowych źródeł dochodów jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Felis, P. (2015). Funkcja fiskalna i społeczna w powierzchniowym systemie opodatkowania nieruchomości na przykładzie gmin w Polsce. Gospodarka Narodowa, 3, 133–158.
Felis, P. (2018). Polityka podatkowa władz gminnych w Polsce – wyzwania dla teorii i praktyki samorządowej. In R. Bartkowiak & M. Matusewicz (Eds.), XXV lat w naukach ekonomicznych: dokonania, wyzwania, perspektywy (pp. 143–156). Oficyna Wydawnicza SGH.
Felis, P., & Otczyk, G. (2021). Zróżnicowanie fiskalnych skutków gminnej polityki podatkowej w Polsce. Studia BAS, 65(1), 77–102. https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.06
Felis, P., Patrzałek, L., Bem, A., Bernardelli, M., Malinowska-Misiąg, E., Olejniczak, J., & Kowalska,
M. (2023). Opodatkowanie nieruchomości w Polsce na tle wybranych państw Europy Środkowo-Wschodniej: Koncepcje przekształceń. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. https://doi.org/ 10.15611/2023.44.2
Felis, P., & Rosłaniec, H. (2017). Zróżnicowanie fiskalnych skutków polityki podatkowej gmin w Polsce
w zakresie podatku od środków transportowych. Studia Regionalne i Lokalne, 68(2), 88–118. https://
doi.org/10.7366/150949956805
Filipiak, B. (2016). Podatkowe czynniki kształtujące potencjał finansowy jednostek samorządu terytorialnego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 1(79), 643–653. https://doi.org/10.18276/frfu.2016.79-51
Hesse, M. (2021). Higher taxes for fiscal consolidation? Expected and unexpected effects of municipal
tax policy. International Advances in Economic Research, 27(4), 287–302. https://doi.org/10.1007/s11294-022-09841-y
Kańduła, S. (2003). Samodzielność finansowa samorządu gminnego w Polsce po 1993 roku. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
Kańduła, S., & Kotlińska, J. (2008). Opodatkowanie nieruchomości związanych z działalnością gospodarczą w miastach na prawach powiatu w latach 2002-2006 (wybrane zagadnienia). Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu. Zarządzanie finansami firm – teoria i praktyka, 1200, 243–253.
Kańduła, S., & Przybylska, J. (2021). Financial instruments used by Polish municipalities in response to the first wave of COVID-19. Public Organization Review, 21(4), 665–686. https://doi.org/10.1007/s11115-021-00569-7
Kobiałka, A. (2017). Polityka podatkowa gmin w kontekście samodzielności finansowej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 488, 68–75. https://doi.org/10.15611/pn.2017.488.06
Kobiałka, A., & Kołodziej, E. (2013). Wpływ polityki podatkowej gmin na rozwój regionu na przykładzie województwa lubelskiego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 297, 156–165. https://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=28732
Korolewska, M. (2014). Polityka podatkowa gmin i miast na prawach powiatu w zakresie podatku od
nieruchomości a wspieranie przedsiębiorczości przez samorząd terytorialny. Studia BAS, 37(1), 85–108.
Ladd, H.F. (1992). Mimicking of local tax burdens among neighbouring counties. Public Finance Quarterly, 20(4), 450–467. https://doi.org/10.1177/109114219202000404
Łukomska, J., & Swianiewicz, P. (2015). Polityka podatkowa władz lokalnych w Polsce. Municipium.
Motek, P. (2021). Naśladownictwo podatkowe – wpływ sąsiadujących gmin na stawki podatku rolnego w województwie wielkopolskim. Czasopismo Geograficzne, 92(2), 279–296. https://doi.org/10.12657/czageo-92-12
Owsiak, S. (2021). O racjonalne wykorzystywanie funkcji finansów publicznych w warunkach kryzysu. In M. Zioło (Ed.), Finanse publiczne (pp. 15–29). Polska Akademia Nauk.
Ministerstwo Finansów. (2025). Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r. Informacja o wykonaniu budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Retrieved September 15, 2025, from https://www.gov.pl/web/finanse/sprawozdanie-roczne-za-2024-rok
Rochowicz, P. (2017, March 8). Podatek od nieruchomości zależny od zamożności regionu mierzonej
PKB. Rzeczpospolita. https://www.rp.pl/podatki/art10593411-podatek-od-nieruchomosci-zalezny-odzamoznosci-regionu-mierzonej-pkb
Sokołowski, J. (1995). Zarządzanie przez podatki. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Swianiewicz, P., & Łukomska, J. (2016). Lokalna konkurencja podatkowa w Polsce. Studia Regionalne
i Lokalne, 2(64), 5–29. https://doi.org/10.7366/1509499526401
Sykała, Ł., Jarczewski, W., Dawid, M., Dawid, W., Koj, J., Kudłacz, K., Mróz, M., & Stelmaszewska, N. (2023). Polityka podatkowa polskich miast. Badania Obserwatorium Polityki Miejskiej, Instytut Rozwoju Miast i Regionów. https://doi.org/10.51733/opm.2023.07
Szołno-Koguc, J. (2021). Samodzielność dochodowa jednostek samorządu terytorialnego–aspekty teoretyczne. Studia BAS, 1, 9–20. https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.02
Śmiechowicz, J. (2013). Zwolnienia i ulgi w podatku od nieruchomości jako instrument wspierania lokalnej przedsiębiorczości. Krytyka Prawa, 5, 457–479. https://doi.org/10.7206/kp.2080-1084.24
Śmiechowicz, J. (2021). Wydajność fiskalna podatków lokalnych, jej uwarunkowania i przestrzenne
zróżnicowanie w Polsce. Studia BAS, (1), 55–75. https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.05
Wołowiec, T. (2018). Preferencje podatkowe w podatku od nieruchomości a zachowania lokalizacyjnokonkurencyjne podatników prowadzących działalność gospodarczą. Roczniki Ekonomii i Zarządzania, 10(46.1), 81–114. https://doi.org/10.18290/reiz.2018.10.1-5
Yonghong, W., & Merriman, D. (2011). Inertia and neighbouring effects in local tax policy: Illinois’ experience with a local option tax on telecommunications. Public Budgeting & Finance, 31(2), 99–116. https://doi.org/10.1111/j.1540-5850.2011.00981.x
Żołądkiewicz-Kuzioła, A. (2016). Podatek od nieruchomości jako gminny instrument wspierania przedsiębiorczości. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 17(9.1), 357–368.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/h.2025.59.3.57-75
Date of publication: 2025-12-16 14:10:32
Date of submission: 2025-09-04 11:04:20
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2025 Sławomira Kańduła, Daniel Budzeń
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.