Names of Regional Trains (Traction Units) in Lower Silesia and South Moravia
Abstract
The aim of this study is to collect, analyse onomastics and compare the names of trains serving regional traffic in the Lower Silesian Voivodeship and the South Moravian Region. Both regions have recently carried out intensive purchases of rolling stock. The new vehicles have been given names: in Poland, names derived from Polish monarchs (anthroponyms were transferred), while in the Czech Republic, names of grape varieties (chrematonyms) and names of wine appellations (microtoponyms) have been used. The author examines functions of the collected porejonyms, compares the names and is interested in the differences and similarities. Additionally the author seeks answers to the questions of who and what purpose such proper names serve, and for what purpose such names are given to regional trains. Furthermore, the author concludes that the analyzed porejonyms primarily unite local communities (residents of the areas served by these trains).
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Źródła drukowane
Boroń, Piotr. (2010). Kniaziowie, królowie, carowie… Tytuły i nazwy władców słowiańskich we wczesnym średniowieczu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Ćwiek-Rogalska, Karolina. (2024). Ziemie. Historie uzyskiwania i utraty. Warszawa: RN.
Ficnarová, Michaela. (2013). Vlastní jména vlakových spojů (porejonyma) na území ČR v letech 1993–2013. Brno: Masarykova univerzita.
Gałkowski, Artur. (2011). Chrematonimy w funkcji kulturowo-użytkowej. Onomastyczne stadium porównawcze na materiale polskim, włoskim, francuskim. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Gałkowski, Artur. (2018). Definicja i zakres chrematonimii. Folia Onomastica Croatica, 27, s. 1–14.
Gałkowski, Artur. (2021). Terminologiczne osobliwości wśród metanazw onomastycznych w obszarze francuskim, angielskim i włoskim. Onomastica, LXV, s. 55–74.
Głowacki, Jerzy. (1990). Nazwy własne pociągów ekspresowych i pospiesznych. Język Polski, 5, s. 192–196.
Głowacki, Jerzy. (1993). Nowe nazwy polskich pociągów. Język Polski, 4–5, s. 308–309.
Głowacki, Jerzy. (2001). Raz jeszcze o nazwach własnych polskich pociągów. Język Polski, 5, s. 356–359.
Głowacki, Jerzy. (2007). Semantyka nowych nazw polskich pociągów. Język Polski, 4–5, s. 321–325.
Głowacki, Jerzy. (2013). O nowych nazwach własnych polskich pociągów. Język Polski, 3, s. 217–222.
Hasil Jiří. (2004). V Čechách se pije pivo, na Moravě víno aneb k prezentaci Moravy v učebnicích češtiny pro cizince. Studia Moravica. Acta Universitatis Palackianae Olomucensis Facultas Philosophica – Moravica, 2, s. 145–150.
Honl, Ivan. (1970a). O jménech vlaků, Zpravodaj Místopisné komise ČSAV, 11, s. 9–15.
Honl, Ivan. (1970b). Chrématonymie železničních tratí, Zpravodaj Místopisné komise ČSAV, XI, s. 554–562.
Hubáček, Jaroslav. (1974). Železničářský slang, Praha: tátní pedagogické nakladatelství.
Kędziora, Kamila. (2012). Nazewnictwo ulic Wrocławia w latach 1945–1994, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Kuba, Ludvík. (2007). Proces nominace dopravních prostředků provozovaných na území našeho státu. Acta Onomastica, XLVIII, s. 79–107.
Odaloš, Pavol. (2020). Sústava slovanskej onomastickej terminológie (vznik, existencia, neuralgické miesta, aktualizácia). Folia onomastica Croatica, 29, s. 169–202.
Pokorný, Ladislav. (1996). Vlastní jména dopravních spojů (porejonyma) a jejich jazykové zpracování (diplomová práce na PF UJEP Ústí n. Labem). Acta Onomastica, XXXVII, s. 139–146.
Thum, Gregor. (2005). Obce miasto Wrocław 1945 i potem. Wrocław: Via Nova.
Tomasik, Piotr. (2016). Nazewnictwo kolejowe (Na materiale języka polskiego, rosyjskiego i czeskiego). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Tomasik, Samuela. (2017). Czy nazwy odmian roślin to chrematonimy? Wstęp do dyskusji. Acta Onomastica, 58, s. 177–190.
Wysoczański, Włodzimierz. (2000). Chrematonimy kolejowe. Kontrastywna analiza językowo-kulturowa nazw pociągów. W: Magdalena Czachorowska, Maria Łucja Szewczyk (red.), Onomastyka polska a nowe kierunki językoznawcze (s. 245–263). Bydgoszcz 2000.
Źródła internetowe (dostęp: 15.05.2025–29.05.2025)
Królowie, książęta i pociągi KD, film reklamowy. https://youtu.be/D3TkggUTbMY?feature=shared.
Liščí Vrch či Slunečná: Vlaky Stadler na jižní Moravě dostaly jména podle vinic | RAILTARGET https://www.railtarget.cz/osobni-doprava/lisci-vrch-ci-slunecna-vlaky-stadler-na-jizni-morave-dostaly-jmena-podle-vinic-9752.html (RT).
Nové vlakové soupravy nesou jména moravských viničních tratí | Vína z Moravy a vína z Čech (vinazmoravyvinazcech.cz), https://www.vinazmoravyvinazcech.cz/cs/aktuality/PcwxsrnFQKCTt_6tTvGvAw-nove-vlakove-soupravy-nesou-jmena-moravskych-vinicnich-trati (VzM).
Pleskalová, Jana., ZONO1-slovnicek-toponomastika, https://is.muni.cz/el/1421/jaro2017/CJBA18/um/slovnicek-toponomastika.pdf.
Poczet królów i książąt na pociągach Kolei Dolnośląskich – Koleje Dolnośląskie (kolejedolnoslaskie.pl), https://kolejedolnoslaskie.pl/koleje-dolnoslaskie-z-przeszlosci-w-przyszlosc/ (KD1).
Poczet królów i książąt na pociągach Kolei Dolnośląskich – Rynek Kolejowy (rynek-kolejowy.pl) https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/poczet-krolow-i-ksiazat-na-pociągach-kolei-dolnoslaskich--113794.html.
Prezentace jednotek Moravia | Železniční magazín (zeleznicni-magazin.cz) https://www.zeleznicni-magazin.cz/aktuality/prezentace-jednotek-moravia (ZM).
Slovník spisovného jazyka českého, Za vedení B. Havránka (hlavního redaktora), J. Běliče, M. Helcla a A. Jedličky, zpracoval lexikografický kolektiv Ústavu pro jazyk český ČSAV: V. Červená, J. Filipec, F. Havlová, M. Churavý, L. Janský, K. Kozlová, L. Kroupová, J. Machač, H. Marešová, V. Mejstřík, E. Michálek, B. Papírníková, E. Pokorná, B. Poštolková, M. Roudný, Z. Sochová, N. Svozilová, E. Vodrážková, J. Zima, dále spolupracovali: F. Daneš, K. Hausenblas, Z. Hlaváčková, M. Hovorková, H. Kratochvílová, J. Štindlová, F. Váhala, J. Vachek, dostęp online: https://ssjc.ujc.cas.cz/ (SSJC).
Ve Znojmě jsme ukázali naše jihomoravské vlaky, jmenují se podle vinařských tratí, https://www.arriva.cz/cs/o-spolecnosti/novinky/ve-znojme-jsme-ukazali-nase-jihomoravske-vlaky-jmenuji-se-podle-vinarskych-trati-23741 (AR1).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2025.43.2.273-283
Date of publication: 2025-12-29 09:26:56
Date of submission: 2025-06-03 12:34:45
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2025 Piotr Tomasik

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.